Nám da: nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả

Nám da là tình trạng không gây hại cho sức khỏe, tuy nhiên nó lại khiến người gặp phải rất tự ti về ngoại hình của mình. Vậy nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị nám da là gì? Hãy xem ngay bài viết này của Biocyte để hiểu rõ hơn nữa nhé!

Nám da là gì?

Nám da là tình trạng rối loạn sắc tố melanin được sản sinh với số lượng lớn, khi này chúng bắt đầu hình thành nên các mảng lớn hoặc đốm màu nâu, đen. Nám khiến nhiều người mất tự tin về vẻ ngoài của mình. Hiệp hội Da liễu Hoa Kỳ (AAD) cho biết, 90% người bị nám là phụ nữ, chỉ 10% trường hợp gặp ở nam giới.

Tình trạng này dễ xảy ra ở phụ nữ từ 20 – 50 tuổi, nhất là sau khi sinh. Nám da có thể nhạt dần theo thời gian, tình trạng này thường nặng hơn khi vào mùa hè, nhẹ hơn khi vào mùa đông.

Nám da dễ bắt gặp ở những vùng da sau đây:

• Vùng trán
• Hai bên má
• Vùng mũi, quanh môi, cằm
• Một số trường hợp đặc biệt có thể xuất hiện ở cổ, cánh tay, ngực,…

Dấu hiệu để nhận biết nám da có thể dựa trên kích thước, màu sắc, mật độ, nông, sâu. Chúng thường được phân biệt theo 3 loại như sau:

• Nám da nông
• Nám da sâu
• Nám da hỗn hợp.

Một số nguyên nhân dẫn đến nám da

Yếu tố nội sinh

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nám da, tuy nhiên có thể kể đến một số nguyên nhân phổ biến sau đây:

• Di truyền: Nám da có thể xuất hiện do yếu tố gen di truyền. Nếu gia đình có người bị nám da thì con cháu cũng có khả năng sẽ gặp tình trạng này. Đa phần những cặp song sinh đều gặp nám da. Những người có làn da sẫm màu cũng dễ bị nám da hơn những người có làn da trắng.
• Giới tính: Theo nhiều nghiên cứu thì phụ nữ có thể gặp nám da cao gấp 9 lần so với nam giới.
• Phụ nữ sử dụng nhiều thuốc tránh thai.
• Phụ nữ đang mang thai: Nám da là tình trạng chung ở những người phụ nữ đang mang thai. Sự thay đổi nội tiết tố làm gia tăng nồng độ estrogen, progesterone và hormon làm kích thích các tế bào hắc tố trong thời gian này dẫn đến nám da.
• Do ảnh hưởng từ các loại thuốc: Thuốc kháng sinh, chống viêm không steroid, lợi tiểu,  hạ đường huyết,… có thể gây nên nám da.
• Do yếu tố tuổi tác: Những người lớn tuổi thường bắt đầu xuất hiện nám da.

Yếu tố ngoại sinh

Những tác động đến từ bên ngoài có thể dẫn đến hiện tượng nám da, một số yếu tố đó có thể kể đến như:

• Sử dụng mỹ phẩm: Một số loại mỹ phẩm có thể nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, bên cạnh đó các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc cũng có thể gây nên hiện tượng nám da.
• Sản phẩm chăm sóc da: Một vài loại sản phẩm chăm sóc da có thể dẫn đến hiện tượng kích ứng, khiến da bị bào mòn, khiến da dễ chịu tác động đến từ các yếu tố môi trường.
• Xà phòng: Các loại xà phòng cũng có thể dẫn đến hiện tượng nám da hoặc làm tình trạng nám da trở nên nặng hơn.
• Tắm nắng thường xuyên: Tia cực tím có trong ánh nắng mặt trời có thể dẫn đến việc mất kiểm soát các tế bào sắc tố gây nên nám da.
• Ánh sáng từ các thiết bị điện tử: Có thể bạn chưa biết nhưng ánh sáng đến từ điện thoại, máy tính, tivi,… cũng có thể dẫn đến nám da.
• Không biết cách chăm sóc da: Nếu không chăm sóc da đúng cách sẽ dẫn đến việc da bị yếu đi, giảm sức đề kháng, gây nên những tổn thương trên da và gây nên hiện tượng nám da.

Dấu hiệu nhận biết của người gặp nám da

Cơ chế hình thành nám da là do sự rối loạn sắc tố melanin ở lớp thượng bì và hạ bì. Trong đó, các hắc sắc tố phát triển mạnh bởi các tác nhân như môi trường, tia cực tím, mỹ phẩm hay thói quen sinh hoạt hàng ngày và nám da dễ hình thành.

Nám da dễ dàng quan sát chỉ bằng mắt thường. Đó là khi làn da của bạn có sự thay đổi về sắc tố. Thông thường nám da sẽ xuất hiện một cách từ từ. Ban đầu nám nhẹ với việc sắc tố da thay đổi không nhiều nhưng càng về sau sắc tố da sẽ càng đậm hơn và chúng ta dễ dàng nhìn thấy các đốm sắc tố hoặc cả mảng da bị đổi màu.

Dấu hiệu chính của nám da là việc gia tăng sắc tố melanin tạo thành những mảng nám có màu nâu sẫm. Một số nơi tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời như: mặt, cổ, tay,… sẽ dễ bị nám hơn các vùng khác. Nám da không gây hại cho sức khỏe tuy nhiên lại gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến tâm lý của người mắc phải.

Nếu gặp nám da do thay đổi nội tiết tố sẽ hình thành nên những đốm nâu có màu đậm, kích thước khác nhau và xuất hiện chủ yếu ở 2 bên gò má. Tình trạng này không điều trị sớm sẽ dễ lây lan qua các vùng khác. Bên cạnh đó thì người nám da do nội tiết tố thường đi kèm với mụn, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt,…

Những vị trí nám da thường dễ bắt gặp nhất có thể thấy như: 2 bên má, trán, cằm, môi, cổ,… Nám da không khó điều trị, tuy nhiên người mắc phải thường nhầm lẫn so với các tình trạng da khác như, đồi mồi, tàn nhang. Chính vì vậy khi gặp phải, người bệnh nên đến gặp các chuyên gia để được tư vấn, thăm khám và có biện pháp điều trị hợp lý.

Cách phân biệt các loại nám da

Theo như phân loại thì nám da có thể được chia thành 3 loại: Nám nông, nám sâu, nám hỗn hợp.

Nám nông

Nám nông được tạo thành do các tế bào melanocyte mang tế bào sắc tố melanin đi sâu vào trong lớp sừng. Nám nông thường có màu nâu nhạt, chân nông, thường nằm ở vùng thượng bì hoặc lớp da ngoài cùng. Nám nông có thể thấy ở 2 bên trán, 2 bên gò má, mũi, cằm với những đường có viền rõ rệt để dễ phân biệt với các vùng da xung quanh.

Nám sâu

Nám sâu có màu nâu nhạt đến đen sẫm, đường viền mờ. Chân nám nằm sâu dưới da do tế bào melanocyte đẩy sắc tố melanin từ trung bì vào sâu bên trong. Loại nám này xuất hiện theo từng đốm, chấm tròn nhỏ tương tự như vết thâm sau mụn. Nám đốm thường gặp ở phụ nữ trên 30 tuổi, người trong thời kỳ tiền mãn kinh.

Màu nám sâu thường có màu đen sẫm, viền mờ, chân nám nằm ở sâu bên trong da do tế bào melanocyte đẩy các sắc tố melanin từ trung bì vào tận bên trong. Nám sâu thường nằm thành từng đốm riêng biệt, chấm tròn nhỏ như vết thâm. Nám sâu cũng được gọi là nám đốm và thường xuất hiện ở những người phụ nữ trên 30 tuổi, người đang trong giai đoạn tiền mãn kinh.

Nám hỗn hợp

Nám hỗn hợp có thể nói là loại nám phổ biến nhất hiện nay, thường xuất hiện rải rác ở vùng trán, bên gò má, mũi, quanh mắt. Nám hỗn hợp không đều màu, có chân nằm sâu bên trong da và có kích thước to nhỏ khác nhau. Nám hỗn hợp là loại nám rất khó điều trị dứt điểm.

Tác động đến đời sống của người gặp nám da

Nám da gây nên ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của những người mắc phải. Tình trạng này gây nên nhiều vấn đề về đời sống sinh hoạt, gây tự ti, ảnh hưởng đến tâm lý của người mắc phải nhất là đối với phụ nữ.

Đối tượng dễ mắc phải nám da

Theo viện da liễu Hoa Kỳ thì phụ nữ có nguy cơ gặp nám da cao hơn 90% so với nam giới. Những phụ nữ đang mang thai, người có làn da sẫm màu hoặc rối loạn nội tiết tố chính là những đối tượng có nguy cơ gặp phải nám da.

Thời điểm nào nên tìm đến bác sĩ

Nám da có thể điều trị dứt điểm nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Chính vì thế khi vùng da có xuất hiện những mảng, đốm nâu có màu sẫm thì bạn nên đến ngay các bác sĩ da liễu để có thể kiểm tra và được thăm khám, thông qua đó được chỉ định điều trị kịp thời.

Điều trị nám da

Nắm được nguyên nhân dẫn đến nám da sẽ giúp bạn có được phương pháp điều trị nám phù hợp và mang đến hiệu quả cao. Ngày nay bằng các phương pháp tẩy trắng da có thể giúp bạn loại bỏ nám nhưng chỉ mang đến hiệu quả tạm thời, nám có thể tái phát lại.

Hơn hết nếu lạm dụng phương pháp điều trị này sẽ khiến cho làn da của bạn gặp tổn thương nghiêm trọng, tình trạng nám da có thể chuyển biến xấu hơn. Bên cạnh đó nếu đang trong quá trình điều trị mụn thì bạn cũng không nên áp dụng phương pháp này để tránh dẫn đến việc tổn thương da.

Cho nên, để có thể loại bỏ những vết nám bạn cũng có thể áp dụng những cách điều trị khác. Dưới đây là một số phương pháp điều trị nám khác được các chuyên gia da liễu khuyên dùng:

• Sử dụng kem bôi ngoài da: Các loại kem có chứa những thành phần như hydroquinone 2 – 4%, axit azelaic, tretinoin, niacinamide, vitamin C,… đều có tác dụng xóa mờ thâm nám.  Để tránh hiện tượng kích ứng da, bạn nên dùng với liều lượng phù hợp, đặc biệt thành phần corticosteroid có tác dụng làm mờ nám nhưng lại khiến cho da mỏng hơn.
• Điều trị nám da mặt bằng cách lột bỏ sắc tố: Với phương pháp này bạn sẽ sử dụng các loại kem bôi có chứa axit chẳng hạn salicylic acid hoặc alpha hydroxy acid để bôi lên da, giúp loại bỏ lớp da cũ, tái tạo làn da mới trắng sáng, không còn thâm nám. Hơn hết dùng retinoids để bôi ngoài cũng không gây ra tác dụng phụ, tuy nhiên không được sử dụng cho phụ nữ đang mang thai.
• Sử dụng cường độ ánh sáng cao để điều trị nám: Tác động từ ánh sáng có cường độ cao sẽ giúp loại bỏ các sắc tố melanin tích tụ dưới da, làm giảm nám da. Phương pháp điều trị này có thể kéo dài từ 10 – 20  tuần. Mặc dù vậy thì khi tiếp xúc với ánh nắng hoặc cơ thể rối loạn nội tiết tố thì các vết nám có thể xuất hiện lại.
• Điều trị bằng các loại mỹ phẩm: Có nhiều loại mỹ phẩm hiện nay đến từ các thương hiệu lớn có thể giúp hỗ trợ điều trị nám, giúp da trắng sáng. Tuy nhiên trước khi sử dụng bất kỳ các loại mỹ phẩm nào bạn cũng nên cân nhắc về xuất xứ, cũng như độ uy tín của thương hiệu để tránh các trường hợp xấu có thể xảy ra.

Một số câu hỏi về tình trạng nám da

1. Nám và tàn nhang có khác nhau hay không?

Có! Đây là 2 tình trạng da hoàn toàn khác nhau, cần phân biệt nám và tàn nhang để có hướng điều trị phù hợp.

Nám da và tàn nhang là hai tình trạng da hoàn toàn khác nhau, do đó bạn cần phân biệt để có cách điều trị hợp lý.

• Tình trạng nám da: Gồm các mảng nâu sẫm với nhiều mật độ, kích thước và độ đậm nhạt khác nhau. Xuất hiện chủ yếu ở 2 bên gò má, cằm, trán,… Nám có kích thước lớn và gây mất thẩm mỹ cao hơn tàn nhang.
• Tàn nhang có biểu hiện của hiện tượng gia tăng sắc tố, có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi. chủ yếu xuất hiện ở mặt, cổ, cánh tay,… Tàn nhang có nhiều màu sắc khác nhau như: đen, nâu, xám, vàng,… Các nốt tàn nhang có kích thước từ 1mm – 5mm, nằm riêng lẻ hoặc thành từng cụm với nhau. Mức độ đậm nhạt của tàn nhang có thể thay đổi theo mùa, theo cường độ của ánh sáng mặt trời.

2. Vì sao nữ giới bị nám da nhiều hơn nam giới?

Do phái nữ có nhiều hormone estrogen và progesterone hơn nam, thêm vào đó là việc thay đổi nội tiết tố trong thời kỹ mang thai, tiền mãn kinh, sử dụng thuốc tránh thai dẫn đến việc hình thành nên các sắc tố nám da, tàn nhang.

3. Nám da có chữa khỏi được không?

Có thể điều trị nám da, tuy nhiên còn phụ thuộc vào nguyên nhân dẫn đến nám da. Các vết nám có thể biến mất sau khi sinh hoặc ngừng sử dụng thuốc tránh thai. Kem, thuốc bôi hoặc các phương pháp điều trị khác có thể giúp làm mờ vết nám.

Bên cạnh đó các yếu tố của ánh nắng mặt trời có thể khiến cho da bạn xuất hiện nám da trở lại, có thể nặng hơn cả lúc ban đầu. Chính vì vậy sau khi điều trị bạn cần che chắn thật kỹ, sử dụng kem chống nắng mỗi khi ra bên ngoài.

Một số cách phòng tránh tình trạng nám da

Khi nám da chỉ vừa mới xuất hiện, bạn có thể điều trị, chăm sóc da để bảo vệ làn da giúp da cải thiện tình trạng một cách nhanh chóng nhất. Tình trạng nám da không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến việc các vết nám có điều kiện lan rộng, khó điều trị và rất tốn kém.

Sau khi điều trị nám da nếu không được chăm sóc và bảo vệ đúng cách thì tình trạng này cũng vẫn có thể tái phát. Do đó bạn cũng nên có cho mình những biện pháp phù hợp để tránh hiện tượng nám da xuất hiện.

Các cách phòng tránh tình trạng nám da có thể kể đến như:

• Nám da do ánh nắng mặt trời là nguyên nhân phổ biến nhất hiện nay. Vì vậy bạn cần sử dụng kem chống nắng khi ra bên ngoài, kem chống nắng khuyên dùng nên có độ SPF trên 30.
• Bạn cần che chắn làn da thật kỹ trước khi ra bên ngoài, hạn chế đi lại dưới ánh nắng mặt trời đặc biệt là vào các khung giờ cao điểm.
• Có chế độ ăn uống khoa học: Bạn cần đảm bảo có khẩu phần ăn cân đối, đầy đủ các chất dinh dưỡng để giúp làn da khỏe mạnh, giúp đẩy lùi tình trạng lão hóa, giảm nguy cơ hình thành nên nám.
• Bạn cần hạn chế thức khuya, thường xuyên tập thể dục thể thao, giảm căng thẳng,…
• Lưu ý không nên sử dụng các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, gây nên hiện tượng kích ứng da, bào mòn da.
• Cần thăm khám các bác sĩ da liễu để có thể được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tình trạng kéo dài. Việc điều trị sớm sẽ mang đến hiệu quả cao hơn.

Các chất dinh dưỡng cần thiết để điều trị nám da

Khi gặp phải hiện tượng nám da bạn nên sử dụng các phương pháp điều trị kèm với đó là một chế độ ăn uống lành mạnh, uống nước đầy đủ để cải thiện tình trạng da. Một số loại thực phẩm nên bổ sung có thể kể đến như:

• Đầu tiên bạn cần cung cấp đầy đủ vitamin C cho cơ thể, giúp ngăn chặn việc sản sinh sắc tố melanin, tăng cường sức đề kháng cho làn da. Các loại thực phẩm giàu vitamin C: Cam, quýt, bưởi, chanh,…
• Vitamin E: các loại thực phẩm giàu vitamin E có trong lúa mì, dầu oliu, hạt hướng dương, rau xanh, đậu nành,…
• Thực phẩm có chứa Carotenoid: cà rốt, bí ngô, khoai lang,…
• Bạn cũng nên bổ sung cho cơ thể Omega 3, Omega 6 có nhiều trong cá hồi, cá thu, cá trích,…

Như vậy qua bài viết này Biocyte đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng nám da, thông qua đó giúp bạn có được cho mình cách phòng tránh và điều trị nám da một cách hiệu quả. Nếu có nhu cầu sử dụng các sản phẩm điều trị nám da đến từ Biocyte hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline để được đội ngũ nhân viên tư vấn tận tình nhất.